تحلیلی بر برنامه ریزی کاربری پارکینگ در شهر اصفهان با استفاده از مدل های کاربردی برنامه ریزی منطقه ای

چکیده   عدم تعادل مناطق و بخش های مختلف شهری از خدمات و امکانات شهری و توزیع نامناسب کاربری های شهری، یکی از زمینه های عینی است که همواره ذهن برنامه ریزان و مدیران شهری را به خود مشغول نموده است. در شهر اصفهان نیز با توجه به رشد و گسترش شهرنشینی، مهاجرت های شهری و ضعف و کمبود امکانات و خدمات شهری، معضلات شهری بیش از پیش پیچیده تر شده و برنامه ریزی کاربری اراضی شهری را با چالش های جدی مواجه ساخته است. در میان کاربری های شهری، کاربری پارکینگ، از جمله کاربری هایی است که کلیه کاربری های شهری به وجود آن نیاز دارند و روشن است که در دنیای وابسته به اتومبیل، پارکینگ ها نیز به اندازه راه ها و پل ها اهمیت دارند، زیرا دسترسی آسان به محل کار، سکونت، خرید، تفریح و... را میسر ساخته، بخش لاینفکی از تأسیسات زیربنایی هستند. همچنین از آن جا که زمان توقف خودروها در شهرها به مراتب بیشتر از مدت زمان حرکت آنهاست، از این رو پیش­بینی فضای مناسب پارکینگ برای اتومبیل­ها، بویژه در مناطق پرتراکم و مرکزی شهر از اهمیت زیادی برخوردار است. اما به رغم همه برنامه ریزی هایی که در راستای ساماندهی کاربری پارکینگ در سطح شهر اصفهان صورت گرفته و با همه تمهیداتی که توسط مدیران شهری اندیشیده شده است، وضعیت کاربری پارکینگ در حال حاضر بسیار نگران کننده است و به عنوان یکی از معضلات پیچیده شهری از آن یاد می شود. از طرف دیگر، حجم ورود اتومبیل به شهر اصفهان، خرید و تملک آسان خودرو و علاقه شهروندان به استفاده از اتومبیل شخصی، به دلایل متعدد و افزایش روزافزون سفرهای شهری، به واسطه دسترسی نامناسب به خدمات شهری، از جمله علل دیگری است که بر اهمیت کاربری پارکینگ می افزاید. با این اوصاف ، این مقاله می کوشد با نگاهی جغرافیایی ، وضعیت کاربری پارکینگ را در سطح شهر اصفهان با استفاده از سه مدل کاربردی (تغییر سهم، آزمون موازنه سرانه و روش آزمون همبستگی اسپرمن) تجزیه و تحلیل نماید. نتایج به دست آمده از مدل های مذکور، نشان می دهد که سرانه کاربری پارکینگ در مناطق 1،3، 4،5 و 10 پایین تر و در مناطق 2، 6، 7، 8، 9 و 11 بالاتر از سرانه شهر اصفهان است. اما اختلاف میان مناطق یازده گانه و کل شهر اصفهان ، از این نظر چندان زیاد نیست. از طرف دیگر سرانه پیشنهادی طرح تفصیلی مصوب برای این کاربری، در هیچ یک از مناطق یازده گانه تحقق نیافته ، تمام مناطق شهری اصفهان از این لحاظ دارای کمبود هستند که در مناطق 3، 1 و 5 این مسأله حادتر است. در پایان نیز راهکارها و پیشنهادهایی در راستای حل این معضل شهری ارایه شده است.